In vier Vlaamse gevangenissen kregen gedetineerden sinds mei 2013 de kans om deel te nemen aan het Europees project: PAROL! schrijven en kunst over muren en grenzen heen, een initiatief van Creatief Schrijven vzw.  De deelnemers uit de gevangenissen van Hoogstraten en Tilburg stellen van 10 tot 26 oktober hun werk tentoon in het unieke decor van de Landloperskapel in Merksplas-Kolonie. Tien installaties in woord en beeld geven de bezoekers een inkijk in de leef- en denkwereld van gedetineerden. Een bezoek aan de expo is goed te combineren met een bezoek aan het ernaast gelegen Gevangenismuseum, dat toont welke straffen er doorheen de jaren werdentoegepast.

Met het Europese project PAROL! schrijven en kunst over muren en grenzen heen, slaat Creatief Schrijven vzw een brug tussen de samenleving en de gevangenis. De drijfveer voor dit initiatief is dat actieve cultuurparticipatie gedetineerden helpt bij hun latere re-integratie in de maatschappij. In totaal doen er veertien detentiecentra mee, verspreid over België, Italië, Polen, Griekenland en Servië. In België komt de organisatie nu voor de tweede keer naar buiten met een extra muros expo. Na Oudenaarde, zijn het deze keer gedetineerden van Hoogstraten en Tilburg die hun werk tonen. Er zijn ook een video-installatie en werk te zien van de Art Box uitwisseling tussen gedetineerden, docenten en kunstenaars uit Warschau (PL) en Athene (EL).

Samenwerking in de gevangenissen

 “Het voorbije jaar organiseerden we drie workshops: slam poetry, fotografie en artbox”, vertelt Chris Wouters, beleidscoördinator in PSC Hoogstraten. “Ik had vraagtekens bij de workshops woord, omdat onze gedetineerden naar mijn gevoel vooral doeners zijn, geen schrijvers. Ik moest later echter vaststellen dat ik me hierin vergist had. We eindigden met een resem directe teksten, eenvoudig, maar net daarom zo mooi.” Eén van de gedetineerden vult aan: “Ik heb hier veel ervaring opgedaan: schrijven en bijleren. Dingen die ik buiten niet had kunnen leren omdat ik met slechte vrienden rondhing.”

In de gevangenis van Tilburg liepen eveneens slamsessies, workshops creatief schrijven en raku, een van oorsprong Japanse techniek waarbij door hitte de glazuur op klei craqueleert. “Vooral de slamworkshops hebben een goede dynamiek op gang gebracht. De cipiers stelden zelf voor om met hun muziekbandje het interne slamoptreden op te luisteren. De positieve energie in de zaal toen gaf iedereen een boost”, vertelt Wendy Mercelis, directeur van de gevangenis Wortel/Tilburg. “Dat één van de gedetineerden die in Tilburg deelnam aan PAROL! en ondertussen vrij is nu optreedt in de Antwerpse slamscene is het beste bewijs dat het project zijn doel bereikt.”

Expo ART OF THE BOX in Merksplas

Van 10 tot 26 oktober toont PAROL! tien installaties met werk van de gedetineerden. Curator van deze expo ART OF THE BOX is beeldend kunstenaar Karel Verhoeven. Hij maakte het werkproces in de gevangenis van dichtbij mee en laat tien installaties spreken in de authentieke ruimte van de Landloperskapel. Deze kapel is één van de vijf beschermde gebouwen op het grondgebied van Merksplas-Kolonie en heeft een bijzondere architectuur. Punchlines, cartoons, video’s en foto’s vullen op een treffende manier de kapel en geven bezoekers een inkijk in de leef- en denkwereld van gedetineerden. De gedetineerden zelf zijn betrokken bij de opbouw van de tentoonstelling en vertellen hun ervaringen tijdens het openingsmoment van de expo.

  • Op vrijdag 10 oktober, de openingsdag van ART OF THE BOX, organiseert Creatief Schrijven vzw een busrit, waarvoor iedereen kan inschrijven. Onderweg kunnen de reizigers in gesprek gaan met een ex-gedetineerde, vervolgens lunchen met cipiers en aansluitend het Gevangenismuseum en de PAROL! expo bezoeken.
  • Op dinsdag 14 oktober vindt van 14 tot 17u een schrijfworkshop plaats waarbij de deelnemers samen met gedetineerden aan het schrijven gaan.

Zowel voor de busrit als voor de workshop kunnen geïnteresseerden inschrijven op www.creatiefschrijven.be.

  • Een bezoek aan de expo is perfect te combineren met een bezoek aan het Gevangenismuseum dat er vlak naast ligt en de geschiedenis van  justitie en straf in beeld brengt. Info op www.gevangenismuseum.be.

ART OF THE BOX loopt tot en met zondag 26 oktober.

Bezoekuren: zaterdag en zondag van 10 tot 18 uur. Op weekdagen enkel voor groepen op afspraak. Inschrijven voor groepsbezoek:govaerts.karel@skynet.be of toerismemerksplas@skynet.be.

Locatie: Landloperskapel, Kapelstraat z/n, 2330 Merksplas
Toegang: combiticket PAROL! expo en Gevangenismuseum € 6 (incl. drankje).

PAROL! organiseert in januari ook een expo in Dendermonde en sluit af in maart 2015 met een grote Europese overzichtstentoonstelling in Muntpunt, Brussel.

Volg de websites www.creatiefschrijven.be en www.parol-art.eu.